info - cv - atelier voor het meisje van Yde andré boone


kleurentekening van een massief kop(je) waarop de papillairlijnen van de rechtervoet van het meisje zijn weergegeven en een gekleurde vogel, ©andré boone


Voor het meisje van Yde

Het beeld heeft als vorm een vogel op een kopje. Op het kopje zijn de papillairlijnen van de rechtervoet van het meisje zichtbaar gemaakt. De totale hoogte is ongeveer 180 centimeter en wordt uitgevoerd in een duurzaam materiaal (brons of keramiek).

Het meisje Eind 19de eeuw werd het stoffelijk overschot van het zestienjarige meisje door arbeiders tijdens hun werkzaamheden in het veen in de buurt van het dorp Yde gevonden. Voordat het lichaam naar het Drents museum werd overgebracht, verloor zij op één na al haar tanden en werd haar haar los gerukt door de, toenmalige, bijgelovige omwonenden. Na onderzoek bleek het meisje op een geweldadige wijze om het leven te zijn gebracht. Zij stierf drie maal: met een gevlochten tailleband drie maal om haar nek gesnoerd werd zij gewurgd (strangulatie), ze is in haar nek gestoken door een steekwapen en verdronken in het water.

Odin De oppergod Odin stierf drie maal. Hij hing aan een boom, werd gewond door een speer en viel op de grond. Offers aan Odin gewijd, werden voltrokken door ophanging of wurging, door steken met een speer en bij de veenlijken door verdrinking. Het lijkt alsof de mensen uit de omgeving van het meisje zich verplaatsten in het gedrag van de goden om op deze wijze betekenis en zin aan het bestaan te geven.

Het kopje Een kopje is een alledaags voorwerp, door velen gebruikt. Het kopje is een 'uitdrukking' van het volkse karakter van de verhalen over het veen en het meisje. Op de bovenzijde van het conisch gevormde kopje is een buitenring met een centrum. Binnen deze ring heb ik de papillairlijnen van de rechtervoet van het meisje aangebracht omdat een keten van tastknopen (papillen) identiek zijn: er is er maar één met die lijnen. Ieder mens heeft een eigen spel van lijnen. Zo ook het meisje van Yde. De vorm van de ring en het centrum zijn voor de gemiddelde weggebruiker herkenbaar als het verbodsbord. Het bord heeft 'een moraal': gesloten voor beide richtingen. In de context van het beeld: het is onmogelijk het verleden te veranderen. Het offeren van mensen is heden geen optie.

De vogel Er zijn vele theorieën (misdaad, straf, ritueel offer) over waarom het meisje op die plek op zo'n gruwelijke wijze is gedood: moerassen waren sacrale plaatsen die grensden aan de bovennatuurlijke wereld. Hier kwam men in contact met de voorouders. Behalve votiefgeschenken offerden men ook mensen. Het meisje behoort tot één van deze offers. In het artikel over het meisje van Yde van Wim Braakman wordt een relatie gelegd tussen de fysieke asymmetrie en de reis naar de onderwereld en er weer uit terug komen. Door haar vergroeiing in de wervelkolom (Scoliose) liep het meisje mank. Het gewicht van de rechter lichaamshelft drukte enorm op haar rechtervoet, hetgeen zichtbaar is door de vereelting op twee van haar tenen. De mogelijke reis naar de onderwereld die een mens aflegt wordt veelal uitgedrukt door een boodschapper bij uitstek, de vogel. De vogel op het kopje heeft, net zoals het meisje, een band om de nek. In de mythe is de vogel het dier dat zich begeeft in het gebied tussen de mensen en de goden. In het beeld is de vogel de boodschapper met het bericht: "Voor het meisje van Yde".

het meisje van Yde

Het meisje van Yde

Papillairlijnen op de rechtervoet van het meisje van Yde

Papillairlijnen op de rechtervoet

getekende papillairlijnen zoals op het kopje is afgebeeld

getekende papillairlijnen


top

Literatuur/link
'Vereeuwigd in het veen' schr Wijland van der Sanden ISBN 90-6707-405-5
'Schatten uit het Veen' uitgave Drents Museum ISBN 90-400-9662-7
'Het meisje van Yde', schr Wim Braakman, Westerheem: tweemaandelijks orgaan van de Archeologische Werkgemeenschap voor Westelijk Nederland, ISSN 0166-4301